İsrailli Team Jorge şirketinin seçimlere müdahale yöntemleri

Ersin Çahmutoğlu, İsrailli Team Jorge şirketinin 30'a yakın ülkede seçim manipülasyonlarının ifşa olmasını takiben şirketin siber teknolojisine ve iç-dış siyasette oluşturabileceği tehlikelere dair bir değerlendirmeyi AA Analiz için 3 soruda kaleme aldı.

• AIMS programını kimler, ne amaçla üretti?

Geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan bir skandal, İsrail menşeli bir programın dünya çapında 30'a yakın ülkedeki seçimlere nasıl müdahale ettiğini ve seçmenleri etkilediğini detaylarıyla ortaya koydu. Haaretz, Guardian, LeMonde gibi onlarca medya kuruluşunun ortaya koyduğu belge ve bilgiler, İleri Etkili Medya Çözümleri (AIMS) adı verilen programın dijital kimliklere sahip 40 binden fazla avatar ordusuna sahip olduğunu ve sistemin adeta bir "dezenformasyon makinesi" olarak çalıştığını gösterdi.

Olağanüstü yeteneklere sahip ve gelişmiş özellikler barındıran AIMS programı, üç İsrailli eski istihbarat şefinin kurduğu Team Jorge şirketi tarafından üretildi. Son derece şaibeli bir geçmişe sahip bu kişilerin kurduğu şirketin siber teknoloji endüstrisinde bilinen adı Team Jorge olsa da resmi adı "Demoman International" olarak geçiyor. Şirketin kurucularının iki kardeş olduğu belirtiliyor. İki kardeşten biri olan Tal Hanan, eski İsrail istihbarat servisi çalışanıydı. Diğer kardeş Zohar Hanan ise eskiden orduda istihbarat şefiydi.

Dünyada kendi sektörleri için özel bir yeri olan Hanan kardeşler, on yıldan fazla bir süredir piyasada aktif olduklarını ve dünyada 30'a yakın cumhurbaşkanlığı ve devlet başkanlığı seçimlerine dijital platformlar üzerinden etki ettiklerini belirtiyor. Şirketin esas işi AIMS programı olsa da aslında siber teknolojiler ve hacking konularında da ciddi kapasiteye sahipler. Yani AIMS dışında programlar da mevcut. Bütün bu araçlar birlikte etkileşimli çalışıyor. Bu noktada şirketin "beyni" olarak nitelendirilen Tal Hanan'ın şu ifadeleri dikkate değer: "Bizim temel görev tanımımız ve faaliyet alanımız aktif istihbarat, psikolojik savaş, kiralık bilgisayar korsanlığı, dijital casusluk ve gözetleme, sosyal medya manipülasyonu ve çevrimiçi dezenformasyonun yayılması için araçlar geliştirmek üzerinedir."

AIMS programıyla, her birine avatar adı verilen sahte hesaplar oluşturuluyor. Tüm avatarların yönetim sistemi olarak AIMS'in ürettiği hesapların gerçek hesaplardan hiçbir farkı yok. Saniyeler içerisinde gelişmiş özelliklere sahip hesaplar oluşturan AIMS'te 40 binden fazla avatarın mevcut olduğu iddia ediliyor. Sosyal medyada "otomatik kampanya oluşturma" yeteneklerine sahip olan avatarlar, gönderileri öne çıkarabilir, diğer avatarların gönderilerini beğenebilir veya yorum yapabilir ve Twitter'da belirli bir hashtag'in trend olması için çalışabilirler. Bu nitelikler, programın önemini ve devletler için oluşturabileceği tehlikeyi gösterir nitelikte.

• İsrail menşeli dezenformasyon makinesi nasıl çalışıyor?

İsrail'in önde gelen ordu ve istihbarat eski çalışanları olan Hanan kardeşler, ürettikleri programın kazanç veya PR amaçlı olmadığını, tamamen dezenformasyon odaklı istihbarat faaliyeti olduğunu belirtiyor. İki kardeş, dezenformasyonun sistematik olarak işlemesi için de programa ciddi yatırımlarla çeşitli teknik kabiliyetler kazandırdıklarını vurguluyorlar. Bu açıdan bakıldığında, Team Jorge şirketinin sunduğu hizmet aslında tam anlamıyla bir siber operasyonu ifade ediyor. Bu operasyon sürecinde program, müşterilerden gelen hedeflere yönelik öncelikle bir istihbarat toplama faaliyeti yürütüyor. Daha sonra elde edilen verilerle bir "hikaye yazıyor" ve ardından sosyal medyada yoğun bir etki operasyonuna başlıyor. Bu eylemler esasında şirketin misyonunu da ortaya koyuyor. Buna göre şirketin temel görevleri; "istihbarat toplamak için Whatsapp ve Telegram dahil e-posta ve şifreli uygulamaları hacklemek, doküman sızdırmak, uydurma haberler yaymak, avatar ordularla dezenformasyona yol açmak, sahte haber siteleri ve çevrimiçi platformlarla seçimleri etkilemek ve demokratik süreci bozmak" şeklinde özetleniyor.[1]

Dezenformasyon noktasında programın nasıl çalıştığına dair verilen bir örnek, meselenin ciddiyetini net bir biçimde ortaya koyuyor. Programı canlı olarak ilgililere gösteren şirket yetkilileri AIMS'in herhangi bir dilde makaleler yazabildiğini, sosyal medyada veya web sitelerinde yorumlar yapabildiğini ve içerikler paylaştığını belirtti. Bir ülkenin seçim sürecine etki etmelerini de basit bir örnekle açıkladı. Şirket çalışanlarından biri AIMS'e, "Çad", "başkan", "kardeş" ve "Déby" sözcüklerini girdikten sonra, programa Çad hükümeti hakkında 10 adet aleyhte tweet üretmesi talimatını verdi. Sadece 12 saniye içerisinde bu tweet hazırlandı ve paylaşıldı. Saatler içerisinde onlarca web sitesi ve binlerce sosyal medya hesabından bu içerikler paylaşıldı ve haberleştirildi. Programın sahip olduğu bu yetenek, dezenformasyonun nasıl sistematik olarak yürütüldüğünü ve fabrikasyon içeriklerin nasıl üretilip gerçekmiş gibi yayıldığını çok net gösteriyor.

• Siber teknolojilerle seçimlere müdahale tehdidi hangi boyutta?

İsrailli Team Jorge şirketinin gösterdiği gibi, siber teknoloji endüstrisinde dezenformasyon, bilgi operasyonları ve seçmenleri etkilemeye yönelik araçlar geliştirme eğilimi söz konusu. Bu alanda çalışan şirketlerin sayısı az olsa da yakın gelecekte, hatta belki de önümüzdeki yıllarda yenileriyle karşılaşabiliriz. AIMS gibi programlarda, dezenformasyonun sistematik hale gelişini ve hatta dünya çapında etkili bilgi operasyonları için geliştirilen robot ağları görüyoruz. Ürünlerin ve programların menşei Israil olsa da söz konusu faaliyetleri yürütenler müşteriler yani devletlerdir. 20'den fazla müşterisi olan Team Jorge şirketi bize devletlerin kendi iç siyasetinde veya yabancı ülkelerdeki siyasete dijital araçlar ve sosyal medya üzerinden müdahalesinin mümkün olduğunu ispat ediyor.

Türkiye için de bir tehdit olarak değerlendirilebilecek olan bu tür dezenformasyon makinelerinin, sahte içerikler, yalan haberler ve organize robot ağların yaydığı karalama kampanyaları yürütebileceğinin göz önünde bulundurulması gerekir. Bu tür teknolojinin varlığı ve etkin olarak kullanılması, devletlerin ulusal güvenlikleri için de bir tehlikeye işaret eder. Bir programla hükümetlerin yıkılabileceği, demokrasinin zarar görebileceği ihtimali bile endişe verici. Somut eylemler de açıkça ortada olduğuna göre bu tehditle mücadele şart.

[1]https://www.haaretz.com/israel-news/security-aviation/2023-02-15/ty-article-magazine/.premium/hacking-extortion-election-interference-the-toolkit-of-israels-agents-of-chaos/00000186-4aa6-d933-af9e-cbe7aa9c0000

[Siber istihbarat, siber silahlar ve devlet destekli (state-sponsored) siber operasyonlar konularında çalışmalar yapan Ersin Çahmutoğlu, ADEO Cyber Security şirketinde siber güvenlik uzmanı olarak görev yapmaktadır.]

*Makalelerdeki fikirler yazarına aittir ve Anadolu Ajansının editöryal politikasını yansıtmayabilir.