Prof. Dr. Nurettin Lüleci

Bu başlığı okuyunca, “Bugüne kadar F vitamini diye bir şey hiç duymadım” demeyin! Hepinizin en azından bir dostu vardır ve F vitamini dediğimiz sağlık iksirinin kaynağı da dostlardır… 

Sağlık, ruhsal ve bedensel iyilik hali olarak tanımlanır. Batı tıbbının bize sunduğu tedavi seçenekleri, daha ziyade fizyolojik sağlığımızın onarılması noktasındadır. Çoğu kez ruhsal sağlık edinimi göz ardı edilmektedir. Fizyolojik kusurların giderilmesi bedenen iyilik halini oluştururken, sağlığın diğer cephesini genelde önemsemeyiz. Bir de koruyucu hekimlik, koruyucu sağlık diye bir gerçek var. Yani hastalanmadan önce ortamın sağlıklı hale getirilmesi. 

ÖNCE TEDBİR ALINMALI

Bu gerçeklerin uyumlu birlikteliği çok önemlidir. Koruyucu sağlık önlemlerinin sonuçları direkt olarak sağlık harcamalarının da maliyetini önemli ölçüde etkileyen bir faktördür. Önceden tedbir almak daha iyidir. Biz sağlıklı olma hedefine yönelik masrafsız, kolayca yapabileceğiniz önerilerde bulunmak istiyoruz. Uygulandığında fevkalade pozitif sonuçlarını hissedeceğiniz, günlük hayatınızda kolayca yapabileceğiniz önerilerdir bunlar. 

FRİENDSHİP'TEN GELİYOR 

Aslında bu terim bana ait değil. Amerika’da yaşayan ünlü Türk doktoru Mehmet Öz’e ait. Konuya ilişkin bilgileri kendisinden aktaralım: 

Hiçbir şey F vitamini kadar faydalı olamaz!  Bu başlığı okuyunca, “Bugüne kadar F vitamini diye bir şey hiç duymadım” demeyin! Hepinizin en azından bir dostu vardır ve F vitamini dediğimiz sağlık iksirinin kaynağı da dostlardır… Bazen sizde stres yaratan işlerin bir listesini yapıp, onlardan kurtulmanız gerekebilir. Evdeki işlerinizi bir kenara bırakıp, en yakın arkadaşınızla dışarı çıkıp eğlenmeye ihtiyaç duyabilirsiniz. Peki, neden size böyle bir şey hatırlatma gereğini duyuyoruz? Çünkü ‘Vitamin F’nin (Friendship -Türkçesi arkadaşlık kelimesinin baş harfi olduğu için ‘F’) sağlığınıza faydaları saymakla bitmez. 

SİZİ 30 YIL GENÇLEŞTİRİR 

Yapılan son 2 araştırmaya göre; güçlü sosyal iletişim içinde olanlarda depresyona girme ve ölümcül krizlerin oluşma riski azalıyor. Düzenli F vitamini kullanmak, sizi olduğunuz yaşınızdan 30 yaş daha genç hale getirebilir. Bu sayede stresten uzak bir yaşamınız olur. Dostluğun sıcaklığıyla, gergin olduğunuz zamanlarda bile kan damarlarınızda pıhtılaşma ve kalp krizi geçirme riskiniz yüzde 50 azalır. Göğüs kanserine yakalanmış 3 bin hemşire üstünde yapılan bir araştırmada, sosyal destek alanların, almayanlara göre yüzde 66 daha uzun yaşadıkları saptanmıştır. Peki, gerçekten sizi sağlıklı tutan arkadaşlıklara sahip misiniz? Ne yazık ki birçoğumuzun böyle dostları artık yok! Duke Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, son 20 yılda sırlarını dostlarıyla paylaşmayı tercih etmeyen kişilerin hızla arttığını ortaya çıkarmış. 

DOSTLARA SAHİP OLMANIN 4 KURALI 

Zaman: Bir insanla hemen samimi olunmaz. Samimiyet için onunla birlikte zaman geçirmeniz gerekir.  Dikkat: Sorunlarını çözmenize gerek yok, sadece onlara sorular sorun ve size anlattıklarını can kulağıyla dinleyin.  Hassasiyet: Gerçek dostlar birbirlerine karşı hassas olur. Gecenin 03.00’ünde bile ihtiyaçları olursa birbirlerini ararlar.  Eğlence: Arkadaşınızla birlikte ne yapmaktan hoşlanıyorsanız onu yapın. Birlikte eğlenip, gülün ve bağlanın. 

MEDiTASYON 

Meditasyon konusunda bilimsel araştırma yapanlar:  Stres-rahatlama, bağışıklık sisteminin güçlenmesi, kalp-damar sisteminde rahatlama, gevşeme ve ağrılarda azalma gibi faydaları içeren sonuçlara varmışlardır. Fiziksel faydalarının yanı sıra, meditasyonun düzenli uygulanması yaşam sorunları hakkında (genellikle geçmiş duygusal travmanın iyileşmesiyle sonuçlanan) yeni iç görülere yol açabilir. 

MANEVİYAT ÖNEMLİ

Aralarından seçim yapabileceğiniz çok çeşitli meditatif teknikler vardır ve namazda olduğu gibi, en rahat edeceğinizi seçmek en büyük yararı sağlayacaktır. Meditasyon otururken, yatarak ya da yürürken veya koşarken yapılabilir. Bazı insanlar meditasyon sırasında kendileri için manevi önemi olan bir kelimeyi tekrar etmeyi veya şarkı söylemeyi tercih eder. Tüm meditatif tekniklerin ortak yönleri; bilinçli nefes alma, düşünceleri, yargıları, geçmiş ve gelecekteki kaygılardan arınana dek bir odaklanma halidir. 

HOBİLER EDİNMELİ

Bizim kanaatimiz namaz kılmanın, dua etmenin meditasyondan daha kolay ve daha üstün bir eylem olduğu noktasındadır. Doğada yürüyüş yapmak, çiçek yetiştirmek, hayvanlarla vakit geçirmek, hobi gibi eylemler ruh-beden sağlığı ve sosyal sağlık açısından tartışmasız yararlar sağlar. Bütün bu davranışlar, “F VİTAMİNİ” kapsamında değerlendirilir. 

DOST DOST DİYE SANAL ALEME SARILMA

Komşularla görüşmek için çok yoğunsanız ya da bir bowling kulübüne üye olmaya vaktiniz yoksa; sosyal iletişim çemberimiz hızla daralıyor demektir. Cep telefonu, Twitter, Facebook gibi iletişim araçlarına da minnet duymamız gerektiğini unutmayalım. Bizi yanlış anlamayın! İnternet ve telefonlar, arkadaşlarınızla aranızdaki iletişimi sıcak tutmak için önemli olabilir ama arkadaşlarınızla birlikte vakit geçirmenin yerini asla tutamaz. 

HAYATI KOLAYLAŞTIRIR

Eğer acil durumlarda arayabileceğiniz, sizin için hayatı kolaylaştıran, tümüyle dürüst olabileceğiniz dostlarınız varsa; işte o zaman gerçekten ‘F Vitamini’ne sahipsiniz demektir. Uzmanların çoğu arkadaşlık sıkıntısı çeken insanların dışarı çıkıp yeni insanlarla tanışmalarını öneriyor. Yeni insanlarla tanışmak, işin en kolay yoludur ancak önemli olan bir sonraki aşamada ne yaptığınızdır. Yaşasın! Bilmeden yıllardır ne çok vitamin depolamışım vücudumda. Neymiş, arkadaşlara çok önem vermeye, mümkün olduğunca çok bağlantıda kalmaya, beraber her şeyin komik bir tarafını bulmaya devam. Gülerken ağzımızı kocaman açmayı da unutmuyoruz, uçuşan bütün F vitaminlerini yutuyoruz (!) İşte F vitamini böyle.  

SORUNLAR UZARSA!

Ruhsal sağlığımız açısından diğer bir olgu dini hassasiyetlerin özümsenmesi  önemlidir. Uzayan sorunlar ruhsal sağlığımızı etkilemektedir. Özellikle kronik ağrısı olanlar, tedavilerden bıkanlar ve uygulanan tedavilerin bir türlü tatmin edici olmaması bezginliğe yol açmaktadır. Ruhsal sağlık, çoğu zaman iyileşmenin en çok gözden kaçırılan yönüyken, aslında bütünsel tıbbın nihai amacıdır. Ruhsal sağlık ön planda olduğunda fiziksel sağlığın da sağlandığı bir gerçektir.