Prof. Dr. Nurettin Lüleci

Duygusal veya fizyolojik pek çok nedene bağlı olarak gelişebilen aşırı terleme sorunu, kişiyi sosyal çevresinden uzaklaştırıyor. Tedavisiyse mümkün ve son derece kolay...

Terleme, vücut ısımızın dengelenmesinde rol alan fizyolojik bir mekanizmadır. Eğer terleme beklenenden fazla ise ya da rahatsızlık verecek boyutta ise üzerinde durmak gerekir. Konumuz, özellikle de koltuk altı, el ve ayaklarda görülen aşırı terleme sorunudur.

TOKALAŞMAKTAN ÇEKİNMEYİN

Aşırı terleme, sosyal ilişkilerimizi etkileyen, bazen dışlanmamıza bazen de bizim insanlarla ilişki kurmamızı zorlaştıran bir problemdir.  Bu yazımızda aşırı terleme nasıl olur?  Bir hastalık mıdır? Hangi terleme nasıl tedavi edilir gibi konuları ele alacağız: Duygusal veya fizyolojik pek çok nedene bağlı olarak gelişebilen terleme, özellikle de işi dolayısıyla tokalaşmak zorunda kalan kişilerin, ciddi sorunlar yaşamasına neden olabilir. Koltuk altı aşırı terleyenlerde giysilerine yansıyan ıslaklık ve koku hem terleyeni hem de çevresindekileri rahatsız eder.  Gün içinde bile sık sık elbise değiştirmek zorunda kalmaları cabası. Elleri aşırı terleyenler tokalaşmaktan veya kendisine uzatılan eşya ya da evrakları tutmaktan kaçınırlar. Kullandıkları elektronik ya da mekanik aletler veya hassas malzemeler  terden zarar görebilmektedir.

CİLT SORUNLARI ORTAYA ÇIKAR

Ayakları aşırı terleyenler ayak kokusundan ve yaşlık hissinden fevkalade rahatsızdır. Koltuk altı, el ve ayaklarında aşırı terleme sorunu olanlar, sadece sosyal rahatsızlık açısından değil gelişebilecek cilt sorunlarıyla da karşı karşıyadırlar. Önceleri cilt irritasyonları, kaşınmalar sonrası cilt enfeksiyonları, ayak mantarları, dermatitler sık görülür.

BEYNİMİZ İZİN VERİYOR

Vücut ısımızı düzenlemek için yaklaşık 5 milyon ter bezi faaliyet gösterir. Terleme regülasyonunda rol olan diğer önemli bir alan beynimizde yer almaktadır. Bu kısım hipotalamustur. Ter bezleri, sinir sistemimizin kontrolünde faaliyetlerini sürdürürken, burada oluşan anormallikler ve fazla çalışma durumları, terlemeyi artırıcı etki gösterebilmekte ve fazla terlemeyle sonuçlanabilmektedir. Terleme olayında rol alan mekanizma, sadece terleme değil başka sonuçlara da yol açabilen bir sistemin parçasıdır.

BAHARATLI YEMEK DE ETKİLER

İnsanların yüzde üçünde el ve ayaklarda aşırı terleme problemi görülür. Erken ergenlik ve genç yaşlarda, sosyal bir sorun olarak karşımıza çıkar. Yaşlılar daha az terler. Aşırı terleme bazan kalıtsal da olabilmektedir.  El ve ayak terlemeleri, genellikle simetrik yani her 2 el veya her 2 ayakta görülebilir. Terleme genellikle uyuyunca azalır ya da yok olur.  Ama bir hastalık sonucu oluyorsa, gece boyu devam eder. Bu durumda öncelikle hormonal hastalıklar akla gelir veya yukarıda bahsettiğimiz ikincil terleme nedenleri ve terlemeye neden olan ilaçlar akla getirilmelidir. Sürekli sıcak içecek almak, baharatlı yemekler, kahve, sigara, stres, aşırı sıcak ortamda çalışmak ve şişmanlık. terlemeyi artırır.

İLTİHABİ DURUMLAR GELİŞİR

Adrenalin tutkunları gibi kavramları sık duyarsınız, işte bu durum, sempatik sistemin aktif olduğu bir durumdur. Bedenimizi tehdit eden olaylar uzun süre devam ederse, adrenalin yerini kortizona bırakır ve kötüye giden sağlık sorunları başlar. Kortizol beyne ve vücuda zarar verir. Bu nedenle aşırı terleme ortaya çıkabilir. Hipotalamus beynimizin bir bölümünden stres tepkilerini uzaklaştırır. Tansiyonumuz çıkar, astım riski ve mide bagırsak problemleri artar. Stresin devamı sorunları kronik hale getirir bağışıklık sistemimiz baskılanır, alarm verir, iltihabi hadiseler gelişir. 

LAZERLE DEVRE DIŞI BIRAKILIYOR

Koltuk altı terleme sorunu  olanlarda lazer kalıcı sonuçlar verebilir. Koltuk altı ter bezleri lazer ışınlarıyla devre dışı bırakılır bir anlamda eritilir.

ASOSYAL OLMAYIN ÇARESİNİ BULUN (Medikal tedavi)

Koltuk altı, el ve ayaklarda görülen aşırı terlemenin ilacı yoktur. Genel vücut terlemelerinde antikolinerjik dediğimiz ilaçların yararı vardır ancak uzun süre kullanmak gerekir. Bu ilaçların yan etkileri göz önünde bulundurulduğunda pek de tercih edilen bir tedavi şekli değildir. Kaldı ki özellikle el ve ayak terlemelerinde spesifik bir yararı bulunmamaktadır. Psikolojik tetiklenmelerin oluşturduğu aşırı terleme durumlarında, bazı sıkıntı giderici ilaçların kullanılması önerilebilir. Koltuk altı, el ve ayak terlemelerini artıran sistemik bir rahatsızlık varsa o hastalığa yönelik tedaviler birlikte yapılmalıdır. Aliminyum klorid içeren koltuk altı koku gidericiler yararlıdır. Aşırı kullanmayın! El ve ayak terlemeleri için iyontoforez yöntemi basit bir uygulama olup birçok hasta bu yöntemden oldukça yarar görmektedir. Kusuru, kalıcı sonuç vermemesidir.

BOTOKS UYGULAMASI

Özellikle koltuk altı terlemelerinde son zamanlarda oldukça sık başvurulan, güncel bir tedavi şeklidir. Geçici çözüm sunmasına rağmen (yaklaşık 200 gün), oldukça başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Ter bezlerinin faaliyetlerine engel olur. Özellikle de, ilkbahar ve yaz aylarında oluşan yoğun terleme sorununu ortadan kaldırmaktadır. Botoks uygulaması sonrasında aşırı terleme engelleneceğinden, ter kokusu da ortadan kalkacaktır.