Erken emeklilik borçlanması nasıl hesaplanır? Çalışmadan erken emekli nasıl olunur?

Emeklilik için belli bir prim, yıl ve yaşı doldurmak gerekiyor. Ancak bazı istisnalar ile şartlar esnetilebiliyor. Çalışılmayan dönemler için toplu ödeme imkanı var. Yıllarca çalışmadan kurtulup erken emekli olabiliyorsunuz. Peki erken emeklilik borçlanması nasıl hesaplanır ve ne kadar ödenir?

Çalışanların en büyük hayali emekli olup iyi bir maaşa kavuşmak. Öncelikle sigortadan sonra belli bir süre geçmesi, işe giriş tarihine göre de prim ve yaş şartlarını tamamlamak gerekiyor. Yasalarımızda çalışılmayan dönemler için geriye dönük ödeme imkanı yok. Ancak bazı istisnalar ile toplu ödeme yaparak bu günleri satın almak mümkün olabiliyor. Toplu ödeme ile yıllarca çalışmadan kurtulup erken emekli olabiliyorsunuz.

İŞTE O SÜRELER Sigortalıların borçlanma yapabilecekleri süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41. Maddesi ile düzenlenmiş. Kadınlar sigortadan sonra üç çocuğa kadar doğum borçlanması yaparak 2.160 günü toplu ödeme ile satın alabiliyor. Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri toplu olarak ödemek mümkün. Sigortadan önceki askerliklerini borçlanarak işe giriş tarihlerini geri çekebiliyor ve 1 yıl erken emekli olabiliyor. Ayrıca sigortadan sonraki askerliklerde borçlanılarak prim kazanılıyor. Emekli Sandığı'na tabi çalışan memurların, ücretsiz izin süreleri borçlanılabiliyor.

Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri borçlanılarak emeklilik hesabında kullanılıyor. Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri de borçlanılabiliyor. Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri de borçlanılabiliyor. Grev ve lokavtta geçen süreleri de borçlanmak mümkün. Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri borçlanılıyor. Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, açıkta geçirdikleri süreleri borçlanma imkânları bulunuyor. Part-time çalışanlar, 30 günden az çalışması olanlar, ücretli öğretmenler bu süreleri borçlanarak 30 güne tamamlayabiliyor.

15 YILDA MAAŞ: Kısmi emeklilik de denilen bu yöntemde ise 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Burada ise yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60'tan başlıyor. Böylece yaşı gelmiş ama çalışma imkanı olmayan sigortalılar kısmi emeklilik imkanıyla beklemeden maaş almaya başlayabiliyor. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli. Sonrası için ise prim 4500'e, yıl şartı 25'e çıkıyor.

MALULLUK VE ENGELLİ DURUMU: Malulen emeklilikte sigortalı olduktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklar geçerli sayılıyor. Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybedenler 1800 gün primle emekli olabiliyor. Engelli çalışanlar ise en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan yıl ve prim şartıyla emekli olabiliyor

TÜM KAZANÇLAR MAAŞI ETKİLER 1966 doğumluyum. Şu anda Almanya'da yaşamaktayım. Emekliliğe başvuru yapmadım ama 5553 gün yurt dışı borçlanması yaptım. Son 3.5 yılda ne yapmalıyım ki emekli aylığım yüksek olsun? Askerlik borçlanması da yaptım. Sigorta giriş tarihim Nisan 1991. Mehmet BASTOSUN

Son 3.5 yılda bir şey yapmanıza gerek yok. Tüm kazançlarınız ve borçlandığınız miktarlara göre hesaplama yapılıyor. Son 3.5 yılda yüksekten yatırsanız bile yine de önceki kazançlarınız da maaşı etkileyecek.

7.5 KATINA KADAR ÖDEYEBİLİRSİNİZ Doğum tarihim 27.09.1961. İlk işe giriş tarihim 21.06.2001. Şu an toplam 309 günüm var. Yurt dışı borçlanma gün sayım ise 2948. Borçlanma miktarı ne kadar tutar? Mehmet OĞUZ

Yasalarda geriye dönük borçlanma veya ara boşlukları borçlanarak ödeme gibi bir düzenleme bulunmamakta. Bu nedenle ara boşlukları ödeme imkanı yok. Ancak, 1983 yılındaki SSK girişinizden sonra doğum yapmışsanız ve doğumdan sonraki günlerde adınıza prim yatmamış ise en fazla 3 çocuğa kadar toplamda 6 yıl borçlanabilirsiniz. Bunun dışında borçlanıp ara boşluk ödeme söz konusu değil.

HAMİLELERİN ÇALIŞMA Özel sektörde çalışan hamile bir mühendisim. 08.00-18.00 saatleri arası, haftada 5 gün çalışıyorum. Öğle aram 1 saat. Şirketime günde 7.5 saatten fazla çalışmamın yasak olduğunu söylediğimde, haftalık 45 saati doldurmam gerektiğini, bu yüzden 7.5 saat çalışırsam cumartesi günü de işe gelmem gerektiğini söylediler. Bu uygulama doğru mudur? Gizem KARAKOÇ

Eğer sözleşmenizde Cumartesi-Pazar çalışılmayacağı varsa, yani iş gününüz haftada 5 gün ise haftalık çalışma süreniz 40 saat olacaktır. O yüzden 45 saati doldurmanız gerekmez. Ancak anlaşmanız haftada 6 gün çalışıp bir gün izin şeklindeyse bu kez haftada 45 saat çalışmanız gerekecektir. Ancak günlük çalışma süreniz 7.5 saati geçemeyecektir. Dolayısıyla sizin 45 saati doldurmamanız durumunda sizin ücretinizden kesinti yapılamaz.

Fazla çalışma yönetmeliğinin 8. Maddesine göre gebe, yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. Yine gebe ve emziren kadınların çalışma şartlarıyla ilgili yönetmeliğin 9. Maddesi, 'Gebe veya emziren çalışan günde 7.5 saatten fazla çalıştırılamaz' demektedir. Dolayısıyla sizin 7.5 saatten fazla çalışma yapmanız yasalara aykırıdır. Durumu hemen ALO 170'e bildirmelisiniz.

GENÇ GİRİŞİMCİLER VERGİDEN MUAF 08.04.1990 doğumluyum. Önümüzdeki günlerde bir işletme açacağım. 29 yaş teşviğinden faydalanabilecek miyim? Ayrıca başka faydalanabileceğim destekler var mı? Emrah KOLUKIRIK

Gençler kendi işyerlerini kurup ilk kez vergi mükellefi olduklarında Bağ-Kur primlerini devlet ödüyor. Ayrıca vergi muafiyeti de bulunuyor. Bunun için vergi dairesinden ve SGK'dan geniş bilgi alabilirsiniz.