"Kahverengi kokarca" zararlısı ile biyolojik mücadele yürütülüyor

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celal Tunçer, kahverengi kokarca zararlısının 300'den fazla bitkide zarara neden olabildiğini belirterek, "Yurt dışından faydalı bir böcek olan 'samuray arıcığı', Türkiye'ye getirildi, kitle üretimine başlandı. Bu yıl doğaya salınması gerçekleştirildi." dedi.

Tunçer, AA muhabirine, başta fındık olmak üzere meyve ve sebzelerde tahribat ve verim düşüklüğüne yol açan kahverengi kokarca zararlısı ile 5 yıldır mücadele edildiğini söyledi.

Kahverengi kokarca zararlısının ana vatanının Çin, Japonya ve Güney Kore bölgesi olduğunu bildiren Tunçer, "2000 yılından itibaren Amerika Birleşik Devletleri, daha sonra Avrupa ülkelerine yayıldı. Türkiye'de ise 2017'de İstanbul ve Artvin'de aynı anda görüldü, daha sonra bütün Türkiye'ye dağıldı. Şu anda 17 ilimizde bulunmakta." diye konuştu.

Kahverengi kokarca zararlısının bitkilere, özellikle meyvelere çok büyük zarar verdiğini vurgulayan Tunçer, "300'den fazla bitkide zarar yapabiliyor. Yurt dışından faydalı bir böcek olan 'samuray arıcığı', Türkiye'ye getirildi, kitle üretimine başlandı. Bu yıl doğaya salınması gerçekleştirildi. Önümüzdeki yıllarda bu salımlar devam edecek." ifadesini kullandı.

Kahverengi kokarca zararlısının kış uykusu için sonbahar aylarında kapalı alanlara girdiğine dikkati çeken Tunçer, "Eylül-ekim aylarında binlercesini bir arada görebiliyoruz. İlaçlı mücadele söz konusu değil. Evlerde mekanik mücadele dediğimiz, toplanıp imha edilmesi önem arz ediyor. Bunu üreticilerimiz kendileri yapmak durumunda." diye konuştu.

Avrupa ve Amerika'da kahverengi kokarca zararlısı ile 20 yıldır mücadele edildiğini, oradaki araştırmacılarla fikir alışverişinde bulunduklarını anlatan Tunçer, "Oralarda da biyolojik mücadele yürütülüyor. Böceğin bulaşmasında ve yayılmasında uçma kapasitesi, hareket kapasitesi oldukça yüksek. Vasıtalar, nakliye yoluyla çok uzak mesafelere çok kısa sürede taşınabiliyor. Yayılmasında nakliyenin önemli rolü var." değerlendirmesinde bulundu.

Tunçer, Karadeniz ikliminin kahverengi kokarca zararlısının yaşaması için çok uygun olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:

"Önümüzdeki yıllarda daha güney bölgelere, İç Anadolu ve Ege bölgelerine yayılma riski var fakat iklim olarak Karadeniz ve Marmara bölgesi, böceğin gelişmesi için uygun gözüküyor. Bu böcek şu anda yılda bir ya da iki nesil veriyor sıcaklığa bağlı olarak. Önümüzdeki 5-10 yıl daha çok zarar yapmasını bekliyoruz. Ne kadar çok sayıda faydalı böcek üretilip salınırsa başarı o kadar kısa sürede gerçekleşir. Samuray arıcığının Çin'de yapılan çalışmaya göre başarı oranı yüzde 70'in üzerinde. Dolayısıyla Avrupa'da, Amerika'da ve Türkiye'de samuray arıcığı, kahverengi kokarca için biyolojik mücadele amaçlı kullanılıyor."