Rasim Ozan Kütahyalı

Rasim Ozan Kütahyalı

Yurtdışına akıttığımız dövizler ülkemizde nasıl kalacak?

Karadeniz’de keşfettiğimiz ve geçen hafta Başkan Erdoğan tarafından müjdesi verilen 320 milyar metreküp doğalgaz rezervinin Türkiye ekonomisi için pek çok açıdan büyük fayda getirecek. Malum bozguncu takımı bu gerçeği unutturmak istiyor.

*

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın da ifade ettiği gibi bu keşif hem Türkiye’nin toplam milli gelirine hem de ülkemiz içindeki üretim maliyetlerine hem de Türk girişimcilerinin enternasyonal piyasalardaki rekabetçiliğine ciddi katkılar sağlayacaktır.

*

Doğalgaz açısından zengin bir havza olan keşif bölgesinde ve Doğu Akdeniz’de yapılacak diğer sondaj faaliyetleri sonucunda yeni keşiflerle beraber Türkiye gerçek manada doğalgaz üreticisi bir ülke olacaktır.

*

İktisatçı Elif Nuroğlu’nun da bu konudaki uzman makalesinde ifade ettiği gibi doğalgazda yüzde 99 oranında dışa bağımlı bir ülke olan Türkiye 2019 yılında 45 milyar metreküp doğalgaz ithal etmiş ve bu ithalat yaklaşık 12 milyar dolara mal olmuştu.

*

Kullanımına göre değişiklik göstermekle birlikte, Türkiye’nin yaklaşık 7-8 yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayacak olan yeni doğalgaz rezervi, Karadeniz’de şimdiye kadar keşfedilen en büyük rezerv.

*

Romanya’nın Karadeniz’de keşfettiği en yüksek miktar olan rezerv tahminen 44,82 milyar metreküp ve Türkiye’nin bulduğu miktar Romanya’nın bulduğunun epey üzerinde yer alıyor. Gerçekten başta bu keşfin başmimarı Berat Albayrak olmak üzere bu keşifte emeği geçen herkese millet olarak teşekkür etmeliyiz.

*

Karadeniz’de keşfedilen doğalgaz her ne kadar toplamda Türkiye’nin 7-8 yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayacak kapasitede olsa da, bölgenin şartlarına göre her yıl belirli bir miktarın çıkarılıp kullanılması ve bu rezervin kullanımının on yıllara bölünmesi gerekecek.

*

Türkiye senelik yaklaşık 45-50 milyar metreküp doğalgaz ithal ediyor. 2023 yılında borulardan geçmesi ve kullanımına başlanması planlanan doğalgaz rezervi, yılda sadece 10 milyar metreküp doğalgaz çıkarıldığı takdirde, Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacının beşte birini 32 yıl boyunca karşılayacak bir kapasiteye sahip.

*

Yani 32 yıl boyunca Türkiye doğalgaz ithalatı için yurt dışına akıttığı dövizin beşte birini ödemek zorunda kalmayacak ve bu para ile başka yatırımlar yapabilecek.

*

Nuroğlu’nun da belirttiği gibi orta gelirli ülkeler sınıfında bulunan ve tam yüksek gelirli ülkeler seviyesine geçmek üzereyken pek çok aksilik yaşayarak kişi başına düşen milli geliri azalmaya başlayan Türkiye için bu doğalgaz keşfinin önemi çok büyüktür.

*

Ancak öncelikle doğalgazın üretim planlamasının yapılması, tesis ve platformların kurulması ve boru hatlarının döşenmesi gerekiyor.

*

Bu işlemlerin yapılarak doğalgazın borulardan geçmesi ve kullanımına başlanması için üç yıllık bir süre öngörülüyor.

*

Bu ise Türkiye’nin önündeki üç yıl bu rezervden faydalanabilmek için yatırım maliyeti anlamına geliyor.

*

Uluslararası Enerji Ajansı'nın tahminlerine göre, Türkiye olarak bulduğumuz rezervin ekonomik değeri 80 milyar dolar ve bulunan doğalgazı kullanıma sokmak için gereken yatırım bedeli ise 6 milyar dolar civarında olacak.

*

Daha önce de bu köşede ifade ettiğimiz gibi Berat Albayrak’ın büyük bir tutku ve inanç ile ifade ettiği gibi 2020’li yıllarda Türkiye önce doğalgaz ve petrol ithal etmeyen bir ülke olacak ve sonrasında da enerji ihraç eden bir Türkiye ortaya çıkacaktır. Yazımızın başlığına çektiğimiz sorunun cevabı açıktır.